- Boşanma davası, evliliği sona erdiren durumlardan birisidir. Boşanma kararı yalnızca hakim tarafından verilmektedir. Resmi nikahla evlenen kişiler, evliliği sonlandırmak amacıyla boşanma davası açmaktadır. Resmi nikahla evlenen çiftlerin 1 saat evli kalması halinde bile boşanma davası açarak boşanabilecektir.
- Boşanma davasını açmadan önce hangi nedenle boşanmak istediğinin tespiti ve kanunda geçen boşanma nedenlerinden hangi sebebe girdiği bilinmelidir. Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri evlilik birliğinin temelden sarsılması (şiddetli geçimsizlik), zina (aldatma), terk, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, akıl hastalığıdır. Kişi, evlilik içerisinde yaşadığı sıkıntılara göre yanlış bir boşanma sebebine dayandığı vakit açmış olduğu davayı kaybedecektir.
- Bunun yanında boşanma davası açmayı düşünen taraf ya da taraflar hangi tür boşanma ile boşanacağına karar vermelidir Evliliği en az bir yıl sürmüş olan ve boşanma ile birlikte diğer hususlarda anlaşanlar anlaşmalı boşanma ile boşanabilecektir. Ancak taraflardan birisi boşanmak istiyor, diğeri istemiyor ise ya da boşanmanın diğer unsurlarında anlaşamıyor ise çekişmeli boşanma davası yoluna başvurulacaktır.
- Boşanma davası açılmasından sonra davacının dava dilekçesi ile birlikte mahkeme tarafından verilen tensip zaptı davalı tarafa gönderilecektir. Davalının eline ulaşan tebligat tarihi önemlidir, tebligat tarihinden itibaren dava dilekçesine cevap için yasal süre başlayacaktır. Dilekçeler aşaması, dava dilekçesi, cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi ve ikinci cevap dilekçesinden oluşmaktadır. Dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra ön inceleme duruşması yapılacaktır. Anlaşmalı boşanma davasında ise anlaşmalı boşanma davası dilekçesi ile tarafların imzalamış olduğu anlaşmalı boşanma protokolünün sunumu yeterlidir. Anlaşmalı boşanma davasında dilekçeler aşaması bulunmamaktadır.
- Her davada olduğu gibi boşanma davasında da deliller mühimdir. Boşanma davasında, delilleri olmayan bir davacının açmış olduğu boşanma davasının hakim tarafından reddedileceği bilinmelidir. Boşanma davası açılmadan önce davacı, delillerini iyi değerlendirmeli ve davasını ona göre açmalıdır. Sonuçta davayı açan kişi, karşı tarafın evliliğin sona ermesinde kusurlu olduğunu iddia ediyor ise bu durumu ispatlamakla yükümlüdür. Bir diğer konu da davacı, evlilik birliğinde karşı tarafın kusurlu davranışı nedeniyle zarara uğradığını iddia ediyor ise yine maddi ve manevi zararını da ispatlamakla yükümlüdür.
- Boşanma davası açılmış ise davacı ya da davalı avukat tutmamış ise mutlaka duruşmalara katılmalıdır. Davacı, boşanma davası açmış ancak duruşmalara katılmaz ise davası takipsizlik nedeniyle düşecektir. Hakim, davacının duruşmaya gelmemesi nedeniyle dosyasında düşme kararı verecek ve müracaata bırakacaktır. Dava, davacının üç ay içerisinde dosya yenileninceye kadar işlemden kaldırılacaktır. Üç ay içerisinde yenilenmeyen dava açılmamış kabul edilecektir.
- Davalı tarafın duruşmaya gelmemesi ve boşanma avukatı ile temsil ettirmemesi halinde dava davalının yokluğunda devam eder. Davalı, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemeyecektir.
- Eşinden şiddet gören davacı, dava açarken eşi aleyhine uzaklaştırma kararı talep edebilecektir. Eşinin kendisine saldırmasını, hakaret etmesini, eşine yaklaşmasını ve telefonla dahi ulaşmasını önlemek adına koruma kararı talep edebilir. Boşanma davası devam ederken geçici olarak koruma talebi dava dilekçesi ile birlikte talep edilebilir. Bu durum yalnızca kadınlar için geçerli bir koruma değildir, aynı zamanda da erkekler de eşi aleyhine koruma kararı verebilecektir.
Boşanma Davasını İlk Kim Açmalıdır?
Boşanacak olan çiftlerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Eğer boşanma davasını ilk ben açarsam avantajlı mı olur muyum yoksa benim için dezavantaj mıdır? sorusuyla çok karşılaşılıyor. Ancak her şeyden önemlisi boşanma davasını açacak olan çiftlerin boşanmaya kesin karar verip vermediğidir.
Boşanmaya kesin olarak karar veren ve boşanma sebeplerinden biri ya da birilerine sahipse karşı tarafın açmasını beklemeden dava açabilir.
Boşanma davasını karşı taraf sizden önce açmışsa eğer sizin de karşı dava açma hakkınız vardır. Aslında boşanma davasını ilk kimin açacağı bir önem taşımamaktadır. Önemli olan boşanmaya kesin karar vermeniz, kararınız kesinse hangi sebeplere dayanarak açacağınızdır.
Boşanma Davasını Açan Kişi Daha Mı Avantajlıdır?
Boşanma sürecine giren tarafların en çok merak ettiği sorulardan birisi boşanma davasını ilk açan kişi daha mı avantajlıdır? sorusudur. Ancak boşanma davasında önemli olan kusura dayalı olarak tazminat talebinde bulunuyorsa eş, kusuru kanıtlamalıdır. Taraflardan ilki açmış olduğu davada kusur oranını kanıtlayamadığı vakit bir sonuç elde edemeyecektir. Taraflar birbirlerine atfetmiş olduğu kusuru ispatlamakla mükelleftir. Görüldüğü üzere önemli olan dava süreci ve sonucu olup davanın ilk kimin açtığı önem teşkil etmemektedir.
Boşanma Davası Hangi Mahkemede Açılır? (Görevli Mahkeme)
Boşanma davalarında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesi boşanma davasının tüm hukuki sonuçlarını karar vermeye yetkilidir.
Ancak bazı ilçelerimizde aile mahkemeleri bulunmamaktadır. Bu nedenle aile mahkemesi olmayan ilçelerde aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemeleri görevlidir.
Aile Mahkemelerinin Özellikleri
Aile mahkemeleri özel mahkeme statüsündedir. Bu nedenle aile mahkemelerinde hakim ve uzmanlar adına özel olarak nitelik belirlenmektedir. Öncelikle Aile Mahkemesindeki hakimlerin belli başlı özelliklere sahip olması gerekmektedir. Aile hakimleri için evli, çocuk sahibi ve belli yaşta kıdeme sahip olanlar arasından tercih edilmektedir.
4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun’un 3. Maddesinde de belirtmiş olduğu üzere;
“Aile mahkemelerine, atanacakları bölgeye veya bir alt bölgeye hak kazanmış, adli yargıda görevli, evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve tercihen aile hukuku alanında lisansüstü eğitim yapmış hakimler arasından Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atama yapılır.”
Aile mahkemeleri tarafından istenilen sosyal inceleme raporlarının hazırlaması için uzmanlar görevlendirilmiştir. Aile mahkemeleri bünyesindeki uzmanlar için ilgili kanunun 5. maddesinde aranılan kriterler belirlenmiştir. Hakimler için belirtilen nitelik olan evli, çocuklu ve otuz yaşını doldurma kriteri uzmanlar için de geçerlidir. Ayrıca aile sorunları alanında lisansüstü eğitim yapmış olanlar arasından psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacılar arasından atanmaktadır.
Boşanma Davası Nerede Açılır? (Yetkili Mahkeme)
Boşanma davalarında yer yönünden yetkili mahkeme eşlerin dava açılma tarihinden önce son altı ay beraber ikamet ettikleri aile konutunun bulunduğu yer ya da eşlerden birinin ayrı olarak ikamet ettikleri yerde açabilirler.
Türk Medeni Kanunu’nun 168. Maddesinde de belirtmiş olduğu üzere;
“Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.”
Görüldüğü üzere ikametgahınızın bulunduğu yerde bulunan aile mahkemesinde boşanma davası açılabilmektedir.
Boşanma davalarında yetkili mahkeme kesin yetkili değildir. Bu nedenle evi terk eden eş terk sonrası yerleşmiş olduğu şehirden de boşanma davası açabilmektedir. Yabancı uyruklu biriyle evlenenlerin açmış olduğu boşanma davası kendi ülkesinde kabul edilmiş ise Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası açılabilecektir.
Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Hukuk sisteminde yalnızca boşanma davaları için değil her türlü dava için kesin bir süre elbette öngörülemez. Çünkü her mahkemenin iş yükü farklı olmakla beraber tebligat aşaması, delillerin toplanılması, adli tatile girme durumu, tanıkların duruşmaya gelmesi gibi davanın süresini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Her davanın seyri farklılık göstermektedir.
Açılmış olunan boşanma davalarında özellikle dosyaya sunulan deliller, toplanılması istenilen deliller de süreyi etkilemektedir. Diğer yandan mahkemelerin celse ertelemesinde o mahkemenin iş yükü de etkilemektedir. Duruşma, dosya yoğunluğu olan mahkemelerde en az 3 ay sonrasına duruşma erteleme durumları olabilmektedir. Ancak tahmin edilebilir bir zaman aralığı verilebilir.
Çekişmeli Boşanma Davaları Ne Kadar Sürer?
Çekişmeli boşanma davaları, anlaşmalı boşanma davalarından daha uzun sürmektedir. Bu nedenle boşanmaya karar veren taraflar, anlaşmalı boşanma davalarını tercih etmektedir. Çünkü anlaşmalı boşanma davalarında taraflar, boşanmaya konu olan hususlarda uzlaştıkları için tek celsede sona ermektedir. Ancak çekişmeli boşanma davasında duruşma öncesi dilekçe aşaması (dava dilekçesi, cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi ve ikinci cevap dilekçesi) yaklaşık 1-2 ay sürmektedir. Dilekçe aşaması sona erdikten sonra ön inceleme safhasına, sonrasında duruşma aşamasına geçilir.
Çekişmeli boşanma davaları tek celsede sona erebilecek bir dava türü değildir. Çünkü tarafların sunmuş olduğu delilleri, iddiaları ve talepleri hakim tarafından değerlendirilmesi gibi nedenlerle dava uzun sürmektedir. Boşanma davaları, İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük şehirlerde bir buçuk ya da iki yıl kadar sürebilmektedir. Büyük şehirlerde mahkemelerin iş yoğunluğu ve dosyaların çokluğu nedeniyle duruşmalar arası süreç çok uzun olmaktadır. Karar temyiz edilirse kararın kesinleşmesini beklemek için en az 1,5 yıl daha süre var demektir.
Anlaşmalı Boşanma Davaları Ne Kadar Sürer?
Tek celsede sona eren davalardır. Çünkü tazminat, nafaka, mal rejimi ya da velayet gibi hususlarda tarafların anlaşmaya oturup hazırladıkları protokolün hakimin değerlendirip kabul etmesiyle boşanma gerçekleşmektedir. Anlaşmalı boşanma davası için yalnızca duruşma günü almak yeterlidir. Duruşma günü talep tarihinden itibaren en geç 15 gün ile 1 ay arasında belirlenmektedir.
Boşanma Davası İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
- En önemli belge, aile mahkemesine hitaben yazılan boşanma talepli bir dilekçedir. Anlaşmalı boşanma davası da olsa çekişmeli boşanma davası da olsa her iki dava için dilekçe yazılması şarttır. Boşanma davası açacak olan kişinin dava dilekçesi yazabilmesi mümkündür, ancak bir avukat aracılığıyla da boşanma davası açılması hukuki kaybınızın önleyecektir. 2011 yılında Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile birtakım değişiklikler ve davaların daha hızlı sonuçlanabilmesi için kurallar getirilmiştir. Söz konusu yasa ile getirilen kuralların takibi vatandaş tarafından takibi zordur. İlgili kanunda dava dilekçesinde bulunması gerekenler detaylandırılmış, eksikliği olduğu takdirde yaptırımın ne olduğu belirtilmiştir. Üstelik dava dilekçesindeki eksiklikler nedeniyle hakim davanın reddine karar verebilecektir.
- Boşanma davasını uzman bir boşanma avukatı aracılığıyla takip ettirmek istiyor ve boşanma için vekaletname çıkartılacak ise mutlaka iki adet vesikalık fotoğrafı çıkartılması gerekmektedir. Noter aracılığıyla çıkartılacak olan vekaletnamede, özellikle boşanma için vekaletname çıkartılacağı noterde belirtilmelidir.
- Dilekçelerde geçen durumlara dayandırılan deliller dilekçe ekinde sunulmalıdır. Kişi, davasında tanık sunacak ise tanıklarının adını, adresini ve TC. Kimlik Numaralarını bildirmelidir. Bunun yanında fotoğraf, fatura ya da belgeler ile ispatlanacak ise dava dilekçesine eklenmesi gerekmektedir.
- Boşanma davasını açacak olan kişi, avukatsız olarak açacak ise dava dilekçesi ile birlikte kimlik fotokopisini de ekleyerek dava açmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Boşanma davası nasıl açılır?
Boşanma dava dilekçesi ile boşanma davası açılabilir. Dava dilekçesi tam ve eksiksiz, hukuka uygun yazılmalı ve aynı zamanda dava dilekçesinde belirtilen iddiaları ispatlayacak deliller de dilekçede belirtilmelidir. Dava dilekçesi ile birlikte adliyeden boşanma davası açılabilir.
Boşanma davası açma süresi ne kadardır?
Boşanma dava açma süresi boşanma nedenine göre değişkenlik göstermektedir. Zina nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için fiilin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içerisinde açılmalıdır. Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma davasında ise zamanaşımı süresi bulunmamaktadır.
Boşanma davası açma şartları nelerdir?
Öncelikle boşanma davası açacak olan kişinin boşanma konusunda kararlı olması gerekmektedir. Çekişmeli boşanma davası açmak için kanunda belirtilen boşanma nedenine dayanarak boşanma davası açılmalı, anlaşmalı boşanma davası için ise tarafların evliliklerinin üzerinden bir yıl geçmelidir.
Boşanma davası açma masrafı ne kadardır? (Boşanma davası açmak kaç para tutar?)
Dava açarken mutlaka belli başlı harçlar ve dosyaya ait giderlerin de yatırılması gerekmektedir. Boşanma davası açarken başvurma harcı ile peşin harç ve mahkeme dosyasına gider avansının da yatırılması gerekmektedir.
Boşanma davası açmak için neler gerekir?
Boşanma davası, boşanma dava dilekçesi ile açılmalıdır. Boşanma davası, avukat ile açılacak ise boşanma dava dilekçesi ve boşanma vekaletname ile açılabilir. Avukatsız açılacak ise boşanma dava dilekçesi ile kimlik fotokopisi yeterlidir.
Boşanma davası açma aşamaları nelerdir?
Öncelikle hukuka uygun olarak boşanma dava dilekçesi hazırlanmalıdır. Kanunda belirtilen boşanma nedenlerinden birisine dayandırdığı ve delillerle birlikte hazırladığı dava dilekçesi ile dava açılabilir. Dava açıldıktan sonra mahkeme tarafından dava dilekçesi davalı olan eşe gönderilecektir.
Boşanma davası açma süreci nasıl işler?
Boşanma davası açıldıktan sonra dava dilekçesi, davalıya tebliğ edilecektir. Davalı, dava dilekçesine cevap yazacak ve cevap dilekçesi de davacıya gönderilecektir. Davacı cevaba cevap dilekçesi, davalı ise son olarak ikinci cevap dilekçesi yazılacaktır. Dilekçeler aşamasından sonra mahkeme tarafından duruşma günü verilecektir.
Boşanma davası açmak için avukat şart mıdır?
Her davada olduğu gibi boşanma davasında avukat olmadan kişi duruşmalara katılabilir. Ancak boşanma davası hukuki bilgi ve tecrübe gerektiren davalardandır. Dilekçe yazımı hukuka uygun olmalı, duruşmalara katılım, dosya takibi hukuki tecrübe gerekmektedir. Bu nedenle boşanma davalarında vekil hizmeti ile dava yürütülmesi hukuki kayıp olmaması adına önemlidir.
E-devlet üzerinden boşanma davası açma nasıl olur?
Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) üzerinden adliyeye gitmeden davanın açılması avukat aracılığı ile mümkündür. E-devlet üzerinden UYAP Vatandaş Portalı’ndan hazırlanan e-imzalı boşanma davası dilekçesi ile dava açılabilir. Dava açılması için e-imza ya da mobil imza, e-devlet kullanıcı adı veya şifresi gerekmektedir.
Boşanma davası açmak adli tatilde mümkün müdür?
Adli tatil, her yıl 20 Temmuzda başlayıp 31 Ağustosta sona ermektedir. Adli tatilde duruşmalar yapılmamakta, kesin süreler adli tatilin bitiminde başlamaktadır. Ancak adli tatilde davanın açılmasına engel yoktur, adli tatilde dava açılabilir.
Boşanma davası açmada erkeğin hakları nelerdir?
Boşanma davasında, kadın ve erkeğin hakları eşittir. Kadın nafaka talep edebileceği gibi erkek de nafaka talep edebilecektir. Aynı zamanda erkek olan eş, karısından uzaklaştırma kararı alabilme hakkı bulunmaktadır.
Boşanma davası açmada kadının hakları nelerdir?
Şiddet görme tehlikesi altında olan kadın, eşinden 6284 Sayılı Kanuna dayanarak uzaklaştırma kararı talep edebilir. Aynı zamanda boşanma davası devam ederken ekonomik durumunun korunması için tedbir nafakasının bağlanması talebinde bulunabilecektir.